Lễ hội đánh cá đồng Hoa cực độc ở Hà Tĩnh.

Lễ hội đánh cá Đồng Hoa là một trong những lễ hội rất đặc trưng ở Xứ Nghệ, là một hoạt động văn hóa dân gian độc đáo được tổ chức thường niên tại Đầm Vực, xã Xuân Viên, huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh). đây là lễ hội cần được tôn vinh và bảo tồn.

Bởi

S79Media

1470

Sáng 11/6, hàng ngàn người đã tham gia Lễ hội đánh cá Đồng Hoa – một hoạt động văn hóa dân gian độc đáo được tổ chức thường niên tại Đầm Vực, xã Xuân Viên, huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh).

Xin được trích dẫn 1 bài viết rất hay từ nhà báo Văn Song về sự tích Nơm Bàu.

N ơm bàu…
“Quê tôi gọi những cánh đồng nước sâu là bàu. Thỉnh thoảng ở giữa các bàu dài hàng cây số có những vũng sâu hơn gọi là đìa… Đó là nơi tụ hội, là “thiên đường” của tôm cá…

Lúa chiêm gặt xong, rạ chiêm cắt xong, tôm cá đầy đồng. Trắm, chép, mè, rô, tràu, diếc… quẫy tung nước… Có năm nhiều cá to, trời nắng to, chúng còn nổi cả lên mặt nước. Ai cũng thèm, nhưng đành phải đợi chính hội. Ngày đó, nghiêm lắm, không ai dám vác nơm, vác chụm (vó) đi ăn mảnh đâu. Hơn nữa, mấy ông dân quân vác những khẩu CKC dài ngoẵng đi tuần ngày đêm, nên ai cũng ngại…
Chính hội, mấy làng đều được thông báo trước nên tụ tập hai bên bờ bàu dài cả cây số. Người lớn vác nơm to, lũ trẻ con chúng tôi dung nơm bé… Nơm vác trên vai, tề chỉnh, bừng bừng khí thế cứ như sắp vào trận…
Trước đó, từ vài ba tháng, nhà nào cũng chuẩn bị làm nơm. Thôi thì đủ các loại, nơm to, nơm nhỡ, nơm bé… Răng nơm được chẻ từ những thanh tre cật già trước đó đã được ngâm kỹ dưới ao bùn… Vót răng nơm cũng đòi hỏi sự cẩn thận tỉ mỉ. Sáu, bảy chục chiếc răng nơm, cái nào cái nấy đều tăm tắp. Tiếp đến là công đoạn kết nơm, rồi nức “trốc” nơm, tức là phần trên cùng của nơm. Cái nơm đẹp cũng là do những khâu này. Kết nơm phải tròn, khoảng cách giữa các răng nơm phải đều tăm tắp. Nức “trốc” nơm là cầu kỳ nhất. Bởi đấy vừa là chỗ tay cầm, cần mềm mại, chắc chắn, vừa là nơi thể hiện sự khéo léo làm nên “đẳng cấp” của người làm nơm. Loại dây dùng để kết nơm và quấn “trốc” nơm đều là dây mây chuốt kỹ…
Ngày chính hội. Thông thường được chọn vào tầm 7-8 giờ sáng…. Khi ba phát CKC hiệu lệnh vang lên, già trẻ, lớn bé hò nhau nhảy xuống nước nơm lấy nơm để, nơm ngược nơm xuôi… Ngày đó, cá nhiều lắm, có người nơm được những con trắm hơn chục ký. To đến nỗi cái nơm đường kính cả mét mà chỉ úp được hai phần ba con cá… Bọn trẻ chúng tôi thì chỉ vác được những chiếc nơm bé tẹo, nơm loăng quăng sát bờ, thỉnh thoảng úp được con diếc, con rô… Tuy cũng có đứa “sát cá” úp được con to. Phải ngồi lên cả “trốc” nơm để giữ rồi gọi người lớn bắt hộ…
Hàng trăm người cứ thi nhau úp nơm liên tục suốt dọc cả cái bàu dài gần cây số. Úp cho đến khi nước đục ngầu, tôm tép, cá con, thậm chí cá lớn phải ngoi đầu lên để thở… Tan cuộc, có người úp được cả vài chục ký cá. Tất cả đều thấm mệt, nhưng ai cũng vui, hể hả vì ít nhiều cũng được ăn cá đồng tươi ngon trong mấy ngày liền….
Mỗi ngày một bàu… Nơm hết bàu này thì sang bàu khác… Từ bàu Oanh giáp đất Nghi Trường – quê hương của nhà giáo, sĩ phu yêu nước Nguyễn Thúc Tự – xuống bàu Súng, rồi bàu Tuỳn cắt ngang quốc lộ 46, tiếp tục nơm ra bàu Tri Hùng, bàu Láng…
Sau ngày chính hội, mỗi bàu đều tháo khoán, ai muốn bắt cá thì tự do…”